|
|
 |
Çargah
Çargâh Türk müziğinde do perdesinin adı ve bu perdede karar kılan makam.
Bûselik
Bûselik, Klasik Türk müziğinde on üç basit makamdan biri.
Bûselikaşîran
Bûselik Aşîrân, Klâsik Türk müziğinde bir birleşik makam.
Acembûselik
Acem Bûselik, Klâsik Türk müziğinde kullanılan birleşik bir makam.
Arazbarbûselik
Arazbarbuselik (Arazbâr Bûselik), Klasik Türk müziğinde bir birleşik makam.
Bayatibûselik
Bayatibuselik (Bayâtî/Beyâtî Bûselik), Klasik Türk müziğinde bayati makamının buselik beşlisi veya dörtlüsü ile sona ermesinden oluşan bir birleşik makam.
Gerdâniyebûselik
Gerdaniyebuselik (Gerdâniye Bûselik), Klasik Türk müziğinde gerdaniye makamı ile buselik beşlisinden oluşan bir birleşik makam.
Hicazbûselik
Hicazbûselik, Klâsik Türk müziğinde hicaz ile bûselik makamından oluşan bir birleşik makam
Hisarbûselik
Hisarbuselik (Hisâr Bûselik), Klasik Türk müziğinde bir birleşik makamdır.
Mahurbûselik
Mahurbuselik (Mâhûr Bûselik), Klasik Türk müziğinde birleşik bir makam.
Muhayyerbûselik
Muhayyerbuselik (Muhayyer Bûselik), Klasik Türk müziğinde bir makam.
muhayyer ve buselik makamları
Muhayyer
Muhayyer, Klasik Türk müziğinde rast perdesinde bir makam.
Rast
 |
Bu bir anlam ayrımı sayfasıdır; benzer başlıklı maddeleri listeler.
Eğer bir Vikipedi bağlantısından bu sayfaya eriştiyseniz, lütfen kullandığınız bağlantıyı ilgili başlığa yönlendirin. |
a. Durak : Rast perdesidir
b. Seyir : Çikicidir
c. Dizi : Yerinde Rast Beslisine, Neva perdesi üzerinde bir Rast dörtlüsünün eklenmesiyle meydana gelir.
d. Güçlü : Neva perdesidir
e. Yeden : Irak perdesidir
f. Donanim : Si koma bemol, fa bakiye diyez
Tam - Büyük Mücennep - Küçük Mücennep - Tam - Tam - Büyük Mücennep - Küçük Mücennep
Dizinin Seyri : Çikici seyre sahip olan Rast Makaminin seyrine durak sesi civarindan baslanir. Dizi alt taraftan genislemistir. Bir çok kere bu genisleme seslerinden seyre baslanir. Rast beslisinin sesleri kullanilarak güçlü sesi olan Neva perdesinde kalis yapilir. Daha sonra dizinin üst tarafinda bulunan Rast dörtlüsünün seslerine geçilir. Ancak çogunlukla çikista kullanilan Evç perdesi, inici nagmelerde Acem perdesi haline dönüsür. Tekrar Neva’da kalis yapilir. Yerinde Rast beslisinin seslerine geçilerek çesitli seslerde (özellikle Segah perdesinde) asma kalislar yapilabilir. Karar, Rast beslisinin sesleriyle Rast perdesinde ve genellikle yedenli olarak yapilir.
Makamin Özelligi: Rast Makami dizisindeki yedinci ses Evç perdesidir. Bu perde seyir yapilirken çikista kullanilir. Fakat inici seyirlerde genellikle bu perde kullanilmaz. Dolayisiyla Rast dörtlüsü bozularak, Neva’da Buselik dörtlüsü meydana gelir. Bu sekilde karara kadar inildiginde meydana gelen diziye Acemli Rast dizisi denir.
Bu Makamdaki Bazı Şarkılar:
* Açılan bir gül gibi, gir kalbe gönül gibi (Dramalı Hasan)
* Ay gülsün ufuktan sana, sen bak ona gül de (İsmail Baha Sürelsan)
* Aylar geçiyor, sen bana hala geleceksin (Selahattin Pınar)
* Belki bir sabah geleceksin, lakin vakit geçmiş olacak (Şekip Ayhan Özışık)
* Bilmem ki nedendir bana sen hor bakıyorsun (Selanik'li Ahmet Efendi)
* Bir gönül vardı bende, henüz aşkı tatmamış (Ferit Sıdal)
* Gelse o şuh meclise, naz ü tegafül eylese (Hafız Post)
* Gönlümün ezhar içinde gül gibi dildarı var (Fehmi Tokay)
* Ne sevincin ömrü varmış, ne gün gören çok yaşarmış (Mehmet Ilgın)
* Nihansın dideden ey mest-i nazım (Hacı Faik Bey)
* Yine bir gül-nihal, aldı bu gönlümü (Dede Efendi)
Nişaburek
Nişaburek (Nişâbûrek), Klasik Türk müziğinde rast makamı ve uşşak makamının buselik si perdesiyle oluşmuş bir makamdır
Şehnâzbûselik
Şehnâz Bûselik, Klasik Türk müziğinde eski makamlarından birinin adı.
Tâhirbûselik
Tahirbuselik (Tâhir Bûselik), Klasik Türk müziğinde birleşik bir makam.
Uşşak
Uşşak, Klasik Türk müziğinde ana makamlardan biridir. Şevki Bey'in bu makamda pek çok eseri mevcuttur.
Uşşak Şarkılar
Eser Adı ♪ Form ♪ Besteci ♪ Güfteci ♪ Usul
Aşkın ile Bülbül Gibi Artmaktadır Âhım ♪ Şarkı ♪ Enderûnî Ali Bey ♪ ? ♪ Senginsemâî
Bağ-ı Hüsnün O Güzel Gülleri Soldu ♪ Şarkı ♪ Kemal Emin Bara ♪ Şemsi Belli ♪ Aksak
Bu Akşam Gün Batarken Gel ♪ Şarkı ♪ Tatyos Efendi ♪ Ahmet Rasim Bey ♪ Aksak
Cânâ Rakîbi Handân Edersin ♪ Şarkı ♪ Giriftzen Asım Bey ♪ ? ♪ Curcuna
Dalında Solarken Akşamın Gülü ♪ Şarkı ♪ Ârif Sâmi Toker ♪ ? ♪ Düyek
Derdimi Anlatırdım Issız Geceler ♪ Şarkı ♪ Tahsin Karakuş ♪ Hüsnü Kayıran ♪ Curcuna
Fındıklı Bizim Yolumuz ♪ Türkü ♪ (İstanbul) ♪ (Anonim) ♪ Aksak
Gelmedin Bir Kerreden Maadâ Neden ♪ Şarkı ♪ Fehmi Tokay ♪ ? ♪ Müsemmen
Gitti de Gelmeyiverdi ♪ Şarkı ♪ Dede Efendi ♪ ? ♪ Aksak
Gönlümün Bir Hali Var ki ♪ Şarkı ♪ Emin Ongan ♪ Ahmet Rasim Bey ♪ Müsemmen
Gördüm Seni Bir Gün ♪ Şarkı ♪ Sadettin Kaynak ♪ Ali Rıza Sağman ♪ Nîmsofyan
Gözlerin Hayran Bakarmış ♪ Şarkı ♪ Şerif İçli ♪ Hikmet Münir Ebcioğlu ♪ Devrihindî
Hastasın Zannım Vefa Mahzunusun ♪ Şarkı ♪ Şevki Bey ♪ ? ♪ Curcuna
Kimseler Gelmez ♪ Şarkı ♪ Şevki Bey ♪ Ahmet Rasim Bey ♪ Ağıraksak
Mehtaplı Gecelerde Hep Seni ♪ Şarkı ♪ Sevim Şengül ♪ Sevim Şengül ♪ Düyek
Menekşe Gözler Hülyalı ♪ Şarkı ♪ Yesârî Âsım Arsoy ♪ Yesârî Âsım Arsoy ♪ Düyek
Ömrün Şu Biten ♪ Yürüksemâî ♪ Süleyman Erguner ♪ Yahya Kemal Beyatlı ♪ Yürüksemâî
Siyah Ebrûlerin Durûben Çatma ♪ Şarkı ♪ Lem´i Atlı ♪ Kul Mehmet ♪ Aksak
Telgırafın Tellerine Kuşlar mı Konar ♪ Türkü ♪ (Anonim) ♪ (Anonim) ♪ Sofyan
Uşşak Peşrev ♪ Peşrev ♪ Zurnazen İbrahim Ağa ♪ - ♪ Çember
Uşşak Sazsemâîsi ♪ Sazsemâîsi ♪ Neyzen Aziz Dede ♪ - ♪ Aksaksemâî
Yalnız Bırakıp Gitme ♪ Şarkı ♪ Mısırlı Udî İbrahim Efendi ♪ ? ♪ Türkaksağı
Yangın Olur (Tulumbacılar) ♪ Türkü ♪ (İstanbul) ♪ (Anonim) ♪ Aksak
UŞŞAK MAKAMI
a. Durak : Dügah perdesidir
b. Seyir : Çikicidir
c. Dizi : Yerinde Ussak dörtlüsüne, Neva perdesi üzerinde Buselik beslisinin eklenmesiyle meydana gelir.
d. Güçlü : Neva perdesidir
e. Yeden : Rast perdesidir
f. Donanim : Si koma bemol
Büyük Mücennep - Küçük Mücennep - Tam - Tam - Bakiye - Tam - Tam
Dizinin Seyri : Çikici diziye sahip oldugundan seyre durak perdesi civarindan baslanir. Ussak dörtlüsünün seslerinde dolasilarak güçlü sesi olan Neva perdesinde asma kalis yapilir. Ussak Makami dizisi, Yegah perdesindeki Rast beslisiyle genisleme yapar. Dizinin seslerinde gezindikten sonra Neva’da asma kalis yapilir. Karara gidilirken özellikle Segah perdesinde kalis gösterilir. Ussak dörtlüsünün sesleri kullanilarak Dügah perdesinde karar verilir.
Makamin Özelligi: Ussak Makami dizisinin ikinci sesi olan Segah perdesi, donanimda gösterildigi gibi bir koma olarak icra edilmez. Daima 2 – 3 koma pes icra edilir. Ussak Makamina bu perde ayri bir özellik verir. Bu ses, isaret olarak sekillendirilmediginden donanimda koma bemol olarak gösteriliyor.
Bu Makamdaki Bazı Şarkılar:
* Akşam oldu hüzünlendim ben yine (Semahat Özdenses)
* Anar ömrümce gönül, giden sevgilileri (Şükrü Yunar)
* Bir çapkın elinde oyuncak oldum (Yesari Asım Arsoy)
* Bir gönül hikayesi anlatırdı gözlerin (Zeki Müren)
* Bir güneş bahtıma birgün doğacaktır sanırım (Osman Nihat Akın)
* Bir tatlı tebessümün bin vuslata bedeldir (Zeki Müren)
* Cana rakibi handan edersin (Giriftzen Asım Bey)
* Dalında solarken akşamın gülü (Arif Sami Toker)
* Gamzedeyim deva bulmam (Kemani Tatyos Efendi)
* Mehtaplı gecelerde hep seni andım (Sevim Şengül)
* Sönmez artık yüreğimde yanan bu sonsuz ateş (Kadri Şençalar)
Hicaz
Hicâz, Klasik Türk müziğinde dügah perdesinde karar kılan bir makam ve perde. Hicaz perdesi Türk müziğinde do diyez notasını andıran perdedir. Bu perde makamın yapısındaki en karakteristik perde olduğu için, makama da adını vermiştir.
Hicaz makamı en eski makamlarımızdan biridir. Asırlar boyunca olduğu gibi bugün de en sevilen, en çok kullanılan makamımız olmuştur. Adını, İslâm dininin mukaddes şehirleri olan Mekke veMedine'nin içinde yer aldığı topraklar olan Hicaz'dan almıştır.
Hicâz makamı makamlar arasında, Yılmaz Öztuna'nın verdiği bilgiye göre 2052 eserle birinci sırayı almaktadır. Hicaz makamına çok yakın olan 3 makam daha vardır. Bunlar Hümâyun, Uzzâl ve Zengûle (Zirgüle) makamlarıdır ve hepsi birlikte "Hicaz Grubu" diye adlandırılmaktadır. Birçok musikişinas bu makamları Hicaz makamından ayırd etmeye gerek görmemiştir. Bu şekilde değerlendirecek olursa, Hicaz makamındaki eserlerin sayısı 2481'i bulmaktadır. Hicaz grubundaki makamların değişik perdelerdeki şedleri de çok sevilen ve kullanılan makamlardır. Bu şed makamlar arasında Sûzidil, Şedd-i Arabân, Hicâzkâr ve Evcârâ ilk akla gelenlerdir.
Hicâz makamı, dügâh (la) perdesinde karar eden makamlardandır. Hicaz dörtlüsü ile Rast beşlisinin birleşmesinden teşekkül etmiştir. Güçlüsü neva (re), yedeni rast (sol) perdesidir. Orta sekizlideki sesleri şöyledir: Dügah (la), dik kürdî (bakiyye bemollü si), nim hicaz (bakıyye diyezli do), neva (re), hüseyni (mi), evc (bakiyye diyezli fa), gerdaniye (ince sol) ve muhayyer (ince la). Çıkıcı-inici bir seyir gösterir.
Hicaz makamı ulvî bir hüzün telkin etmektedir. Musikî ile tedavide en fazla kullanılan makamlardandır. Fârâbi,Hicaz makâmının insan rûhuna tevâzû verdiğini belitmektedir. Osmanlı devri hekimlerinden Şuûrî, Tâdil-i Emzîce adlı eserinde Hicaz makamının dervişler meclisinde daha tesirli olduğunu ve tesirinin öğle ile ikindi ezanları arasında daha fazla olduğunu belirtmektedir.
HİCAZ MAKAMI
“Hicaz” denince dört ayri isimde, ortak özellikleri çok olan dört ayri basit makam anlasilir. Bu dört basit makamin yapilari birbirine çok yakin oldugundan hepsine birden “Hicaz Ailesi” denir. Bu makamlar, “Hicaz, Hümayun, Uzzal ve Zirgüleli Hicaz” dir. Simdi Hicaz Makamini inceleyelim.
a. Durak : Dügah perdesidir
b. Seyir : Inici – çikicidir
c. Dizi : Yerinde Hicaz dörtlüsüne, Neva perdesinde Rast beslisinin eklenmesiyle meydana gelir.
d. Güçlü : Neva perdesidir
e. Yeden : Rast perdesidir
f. Donanim : Si bakiye bemol, Fa bakiye diyez, Do bakiye diyez
Dizinin Seyri : Inici – çikici seyre sahip olan Hicaz Makaminin seyrine genellikle güçlü sesi olan Neva perdesinden baslanir. Bazen dizinin alt ve üst tarafindan baslayan eserler yapilmissa da, bu diziler de hemen orta seslere geçmislerdir. Hicaz dörtlüsünün sesleri verilerek güçlü sesi olan Neva perdesinde kalis yapilir. Sonra dizinin üst tarafinda bulunan Rast beslisinin seslerine geçilir. Tiz duraktan güçlüye dogru inilirken genellikle Evç perdesi (Fa bakiye diyez) bekar yapilarak Acem perdesi haline getirilir. Bu sekilde inici olarak Neva’da bir Buselik beslisi meydana gelmis olur. Güçlü sesi olan Neva perdesinde kalis gösterilerek, Hicaz dörtlüsünde gezinilir. Dügah perdesinde karar verilir.
Makamin Özelligi: Hicaz Makami dizisi, alt ve üst taraftan genisleme yapar. Durak perdesinin alt tarafina Yegah perdesine kadar inen Rast beslisi halinde, Tiz durak üzerinde ise, Muhayyer’de Buselik dörtlüsü halinde genisleme yapar.
Bu Makamdaki Bazı Şarkılar:
* Acaba şen misin, kederin var mı (Bimen Şen)
* Açık bırak pencereyi, örtme perdeyi bu gece (Şekip Ayhan Özışık)
* Adalardan bir yar gelir bizlere (Yesari Asım Arsoy)
* Ağlar gezerim sahili, sanki benimlesin (Alaeddin Yavaşça)
* Anladım sevmeyeceksin beni sen nazlı çiçek (Selahattin Pınar)
* Artık bu solan bahçede bülbüllere yer yok (Alaeddin Yavaşça)
* Ben gamlı hazan sense bahar (Melahat Pars)
* Bir bahar akşamı rastladım size (Selahattin Pınar)
* Bir gün karşılaşırsak ayrıldığımız yerde (Yusuf Nalkesen)
* Çatılmış kaşlarınla kime düşman gibisin (Yusuf Nalkesen)
* Değdi saçlarıma bahar gülleri (Azeri Bekirof)
* Dilşad olacak diye kaç yıl avuttu felek (Avni Anıl)
* Enginde yavaş yavaş (Sadettin Kaynak)
* Gittin de bıraktın beni aylarca kederde (Münir Nurettin Selçuk)
* Gönül penceresinden ansızın bakıp geçtin (Muzaffer İlkar)
* Gülünce gözlerinin içi gülüyor (İrfan Özbakır)
* Kader, kime şikayet edeyim seni, bilemem (Avni Anıl)
* Madem ki gidiyorsun bırakıp burda beni (Muzaffer İlkar)
* Söyleyemem derdimi kimseye, derman olmasın diye (Şükrü Tunar)
* Yalancının birine kapıldı kaldı gönül (Necdet Tokatlıoğlu)
UZZAL MAKAMI
“Hicaz” denince dört ayri isimde, ortak özellikleri çok olan dört ayri basit makam anlasilir. Bu dört basit makamin yapilari birbirine çok yakin oldugundan hepsine birden “Hicaz Ailesi” denir. Bu makamlar, “Hicaz, Hümayun, Uzzal ve Zirgüleli Hicaz” dir. Simdi Uzzal Makamini inceleyelim.
a. Durak : Dügah perdesidir
b. Seyir : Inici – çikicidir
c. Dizi : Yerinde Hicaz beslisine, Hüseyni perdesinde Ussak dörtlüsünün eklenmesiyle meydana gelir.
d. Güçlü : Hüseyni perdesidir
e. Yeden : Rast perdesidir
f. Donanim : Si bakiye bemol, Fa bakiye diyez, Do bakiye diyez
Dizinin Seyri : Inici – çikici seyre sahip olan Uzzal Makaminin seyrine genellikle güçlü sesi olan Hüseyni perdesinden baslanir. Dizinin seslerinde gezinilir. Ussak dörtlüsünün sesleri belirtilerek güçlü sesi olan Hüseyni perdesinde kalis yapilir. Dizinin seslerinde tekrar dolasilarak özellikle inici nagmelerde Evç perdesi (Fa bakiye diyez) bekar yapilarak Acem perdesi haline getirilir. Dizinin alt tarafinda bulunan Hicaz beslisinin sesleri kullanilarak, Dügah perdesinde karar verilir.
Makamin Özelligi: Uzzal Makami dizisi, üst taraftan Muhayyer üzerinde Buselik’li olarak genisleme yapar. Sesler Tiz Buselikten asagiya dogru Hüseyni perdesine kadar inerse, bu diziye Hüseyni’de Hüseyni dizisi denir.
HÜMAYUN MAKAMI
“Hicaz” denince dört ayri isimde, ortak özellikleri çok olan dört ayri basit makam anlasilir. Bu dört basit makamin yapilari birbirine çok yakin oldugundan hepsine birden “Hicaz Ailesi” denir. Bu makamlar, “Hicaz, Hümayun, Uzzal ve Zirgüleli Hicaz” dir. Simdi Hümayun Makamini inceleyelim.
a. Durak : Dügah perdesidir
b. Seyir : Inici – çikicidir
c. Dizi : Yerinde Hicaz dörtlüsüne, Neva perdesinde Buselik beslisinin eklenmesiyle meydana gelir.
d. Güçlü : Neva perdesidir
e. Yeden : Rast perdesidir
f. Donanim : Si bakiye bemol, Do bakiye diyez
Dizinin Seyri : Inici – çikici seyre sahip olan Hümayun Makaminin seyrine de Hicaz Makaminda oldugu gibi genellikle güçlü sesi olan Neva perdesinden baslanir. Dizinin seslerinde gezinilerek güçlü sesi olan Neva perdesinde asma kalis yapilir. Sonra dizinin üst tarafinda bulunan Buselik beslisinin seslerine geçilir. Hicaz Makami gibi fazla genisleme seslerinin kullanilmadigi Hümayun Makami dizisi, üst taraftan Buselik beslisi olarak genisleme yapar. Inici seslerin gelisine göre Acem perdesi bazen (Fa bakiye diyez) alarak Evç perdesi olur. Bu sekilde Neva’da bir Rast beslisi meydana gelmis olur. Tekrar Güçlü sesi olan Neva perdesinde kalis gösterilerek, Hicaz dörtlüsünde gezinilir. Dügah perdesinde karar verilir.
ZİRGÜLELİ HİCAZ MAKAMI
“Hicaz” denince dört ayri isimde, ortak özellikleri çok olan dört ayri basit makam anlasilir. Bu dört basit makamin yapilari birbirine çok yakin oldugundan hepsine birden “Hicaz Ailesi” denir. Bu makamlar, “Hicaz, Hümayun, Uzzal ve Zirgüleli Hicaz” dir. Simdi Zirgüleli Hicaz Makamini inceleyelim.
a. Durak : Dügah perdesidir
b. Seyir : Inici – çikicidir
c. Dizi : Yerinde Hicaz beslisine, Hüseyni perdesinde Hicaz dörtlüsünün eklenmesiyle meydana gelir.
d. Güçlü : Hüseyni perdesidir
e. Yeden : Nim Zirgüle perdesidir
f. Donanim : Si bakiye bemol, Do bakiye diyez
Dizinin Seyri : Zirgüleli Hicaz Makami, özellikle yeden perdesinin degisik olmasi nedeniyle diger Hicaz Ailesi Makamlardan farklidir. Inici – çikici seyre sahip olan Zirgüleli Hicaz Makaminin seyrine orta seslerden baslanarak, dizinin seslerinde gezinilir. Güçlü sesi olan Hüseyni perdesinde kalis yapilir. Dizinin üst tarafinda bulunan Hicaz dörtlüsünün seslerinde dolasilir. Tekrar güçlü perdesinde kalis gösterilerek Hicaz beslisinin sesleri ile, özellikle yedeni olan Nim Zürgüle perdesi de belirtilerek Dügah perdesinde karar verilir.
Makamin Özelligi: Zirgüleli Hicaz Makaminin donanimina sadece Si bakiye bemol ve Do bakiye diyez yazilir. Bu makamin dizisi tarif edilirken, yerinde Hicaz beslisi ve Hüseyni’de Hicaz dörtlüsü denir. Hüseyni’de Hicaz dörtlüsünde olmasi gereken Fa koma diyezi ve Sol bakiye diyezi donanima yazilmaz. Ancak seyir yapilirken yeri geldiginde bu isaretler kullanilir. Dizi üst taraftan Muhayyer perdesi üzerinde Buselik beslisi halinde genisler.
NEVA MAKAMI
a. Durak : Dügah perdesidir
b. Seyir : Inici – çikicidir
c. Dizi : Yerinde Ussak dörtlüsüne, Neva perdesi üzerinde bir Rast beslisinin eklenmesiyle meydana gelir.
d. Güçlü : Neva perdesidir
e. Yeden : Rast perdesidir
f. Donanim : Si koma bemol, fa bakiye diyez
Dizinin Seyri : Genellikle güçlü sesi olan Neva perdesi civarindan seyre baslanir. Dizinin seslerinde gezinilerek yine güçlü sesi olan Neva perdesinde asma kalis yapilir. Ussak dörtlüsünün seslerinde dolasilarak tekrar Neva perdesinde kalis gösterilir. Ussak dörtlüsünün sesleri ile Dügah perdesinde karar verilir
Makamin Özelligi: Neva Makami fazla parlak bir makam degildir. Genisleme seslerinin fazla kullanilmadigi bu makamda inici seyir yapilirken, fa bakiye diyez (Evç) perdesi naturel hale getirilerek Acem perdesi haline gelir. Neva’da inici bir Buselik beslisi meydana gelir. |
|
| |
|
HÜSEYNİ MAKAMI
a. Durak : Dügah perdesidir
b. Seyir : Inici – çikicidir
c. Dizi : Yerinde Hüseyni beşlisine, Hüseyni perdesi üzerinde bir Uşşak dörtlüsünün eklenmesiyle meydana gelir.
d. Güçlü : Hüseyni perdesidir
e. Yeden : Rast perdesidir
f. Donanim : Si koma bemol, fa bakiye diyez
Büyük Mücennep - Küçük Mücennep - Tam - Tam - Büyük Mücennep - Küçük Mücennep - Tam
Dizinin Seyri: İnici - çıkıcı seyre sahip olan Hüseyni Makamının seyrine genellikle güçlüsü olan Hüseyni perdesinden başlanır. Bu perdede ısrarlı kalışlar yapılır. Dizinin alt tarafında bulunan Hüseyni beşlisinin sesleri kullanılır. Tekrar Hüseyni perdesinde kalış gösterildikten sonra üst tarftaki Uşşak dörtlüsünün seslerine geçilir. Dizinin üst tarafına çıkırken kullanılan Evç perdesi iniş cazibesiyle Acem sesi haline gelir. ( Bu durumda Hüseyni perdesi üzerinde bir Kürdi dörtlüsü meydana gelmiş olur. ) Tekrar güçlü perdesinde asma kalış yapılarak Hüseyni beşlisinin seslerine geçilir. Çargah perdesinde asma kalış yapılıp Dügah perdesinde karar verilir.
Makamın Özelliği: Hüseyni Makamının en büyük özelliği çok yaygın oluşudur. Hislerimizi en iyi anlatan makamlarımızın başında gelir.
KARCIGAR MAKAMI
a. Durak : Dügah perdesidir
b. Seyir : Inici – çikicidir
c. Dizi : Yerinde Ussak dörtlüsüne, Neva perdesinde Hicaz beslisinin eklenmesiyle meydana gelir.
d. Güçlü : Neva perdesidir
e. Yeden : Rast perdesidir
f. Donanim : Si koma bemol, Mi bakiye bemol, Fa bakiye diyez
Büyük Mücennep - Küçük Mücennep - Tam - Küçük Mücennep - Artık İkili - Küçük Mücennep - Tam
Dizinin Seyri: Seyre, güçlüsü olan Neva perdesi civarından başlanır. Dizinin muhtelif seslerinde dolaşılarak Neva perdesinde asma kalışyapılır. (Ancak Karcığar makamının karekteristik asma kalış perdesi Çargah perdesi olduğundan genellikle Çargah'ta asma kalış yapılır.) Bu şekilde kalış, Nikriz beşlisi adını alır. Dizinin seslerinde dolaşılarak Uşşak dörtlüsünün sesleri kullanılır ve Dügah perdesinde karar verilir.
Makamın özelliği: Yukarıda izah ettiğim gibi Gerdaniye perdesi üzerinde bir Buselik beşlisi yapılmaktadır. Karcığar makamı dizisi alttan genişlemez. Çargah makamının asma kararı dörtlü ve beşlinin birleştiği yerde değil, Çargah perdesindedir
BASİT SUZİNAK MAKAMI
a. Durak : Rast perdesidir
b. Seyir : Inici – çikicidir
c. Dizi : Yerinde Rast beslisine, Neva perdesinde Hicaz dörtlüsünün eklenmesiyle meydana gelir.
d. Güçlü : Neva perdesidir
e. Yeden : Irak perdesidir
f. Donanim : Si koma bemol, Mi bakiye bemol, Fa bakiye diyez
Tam - Büyük Mücennep - Küçük Mücennep - Tam - Küçük Mücennep - Artık İkili - Küçük Mücennep
Dizinin Seyri : Inici – çikici seyre sahip olan Basit Suzinak Makaminin seyrine güçlü sesi olan Neva perdesinden baslanir. Orta seslerde dolasilarak Neva perdesinde asma kalis yapilir. Agir yapili bir makam oldugundan genisleme sesleri fazlaca kullanilmaz. Ancak kendi dizisi içerisinde bazi seslerde kalislar yapilarak baska diziler meydana getirilir. Rast beslisinin sesleri kullanilarak Rast perdesinde karar verilir.
Makamin Özelligi: Basit Suzinak Makami, basit makamlarin bir çoguna benzer. Yapisinda Rast ve Hicaz çesnileri vardir. Neva perdesindeki Hicaz dörtlüsü, bir tam ses asagiya inildiginde Çargah perdesinde Nikriz beslisi meydana getirir. Yine Çargah perdesinin bir altindaki ses olan Segah perdesine inilirse, dizi bu kez de Hüzzam olur. Seyir yapilirken genellikle bu perdede kalis gösterilir.
KÜRDİ MAKAMI
a. Durak : Dügah perdesidir
b. Seyir : Çıkıcıdır
c. Dizi : Yerinde Kürdi Dörtlüsüne, Neva perdesi üzerinde bir Buselik Beşlisinin eklenmesiyle meydana gelir.
d. Güçlü : Neva perdesidir
e. Yeden : Rast perdesidir
f. Donanim : Si küçük mücennep bemol
Bakiye - Tam - Tam - Tam - Bakiye - Tam - Tam
Dizinin Seyri : Kürdi makamı, ağır yapılı bir makam olduğu için az kullanılmış makamlardan biridir. Makamın seyrine genellikle Kürdi dörtlüsü sesleriyle başlanır. Neva perdesinde asma kalış yapılır. Sonra dizinin üst tarafında bulunan Buselik beşlisinin seslerine geçilir. Tiz duraktan aşağıya inilirken Neva'da Hicaz yapılabilir. Güçlüde tekrar kalış yapıldıktan sonra Kürdi dörtlüsünün sesleriyle Dügah perdesinde karar verilir.
Bu Makamdaki Bazı Şarkılar:
* Bir sevda geldi başıma (Arif Sami Toker)
* Dudağımda izin hala dururken (Hüseyin Erbay)
* İlkbahara bekle beni demiştin (Talat Er)
Kürdi Makamıyla Basit Makamları tamamlamış olduk. 13 adet basit makamın haricinde yapıları itibariyle basit makamlara çok benzeyen 4 adet makam daha vardır. Bu makamlar;
14) Bayati Makamı
15) Muhayyer Makamı
16) Tahir Makamı
17) Şehnaz Buselik Makamı
Bu makamları da inceledikten sonra "Göçürülmüş Makamlar" bahsine geçeceğiz. Anlatımlarımı, ileri aşamalarda, hazırlamakta olduğum çizimlerle desteklediğimde makamlar bahsinin daha iyi anlaşılacağını ve bu konuda Türk Musıkimize bir nebze olsun katkı sağlayacağımı umuyorum.
BAYATİ MAKAMI
Uşşak Makamının aynı olan bu makam, sadece seyrinin değişik olması dolayısıyla Uşşak Makamından ayrılır.
Uşşak Makamının çıkıcı olan seyrine karşılık Bayati Makamının seyri inici - çıkıcıdır. Onun dışında karar, güçlü, donanım ve yeden olarak aynıdır.
Bayati Makamı dizisi, Yerinde Uşşak dörtlüsüne Neva perdesinde Buselik beşlisinin eklenmesiyle meydana gelmiştir.
Büyük Mücennep - Küçük Mücennep - Tam - Tam - Bakiye - Tam - Tam
Bu makamdaki bazı şarkılar:
* Benzemez kimse sana, tavrına hayran olayım (Fehmi Tokay)
* Kalbim yine üzgün, seni andım da derinden (Selahattin Pınar)
* Seni ne çok sevdiğimi söylesem de bilemezsin (Erol Sayan)
MUHAYYER MAKAMI
Hüseyni Makamının inici şekli Muhayyer Makamıdır.
Muhayyer Makamı, inici diziye sahip olduğundan alt taraftan hiç genişleme yapmaz. Daima tiz perdelerde dolaşılır. Sonra Hüseyni Makamı seslerinde gezinilerek Dügah perdesinde karar verilir.
Bu makamdaki bazı şarkılar:
* Batan gün kana benziyor (Sadettin Kaynak)
* Çile bülbülüm çile (Sadettin Kaynak)
* Her halinle her şeyinle güzelsin (Erol Sayan)
* İltimas etmeye yare varırız (Hacı Arif Bey)
* Karadır şu bahtım kara (Neşet Ertaş)
| TÜRK MUSIKİSİNDE KULLANILAN İŞARETLER |
| İşaretin Adı |
Koma Değeri |
Rumuz |
| Koma |
1 |
F |
| Eksik Bakiye |
2 - 3 |
E |
| Bakiye |
4 |
B |
| Küçük Mücennep |
5 |
S |
| Büyük Mücennep |
8 |
K |
| Tanini (Tam) |
9 |
T |
| Artık İkili |
12 - 13 |
A |
Göçürülmüş Makamlar ( Şed Makamlar )
Bir makamı, kalıbını bozmadan asıl yerinden başka bir yere götürmek, o makamın şeddini yapmaktır. Yani o makamı göçürmektir. Makamları teker teker incelerken bu konunun daha iyi anlaşılacağını umuyorum.
İsimlendirilmiş ve halen kullanılmakta olan şed makamlar 14 tanedir. Bunlar;
18) Acemaşiran Makamı
19) Mahur Makamı
20) Sultaniyegah Makamı
21) Nihavend Makamı
22) Kürdilihicazkar Makamı
23) Zirgüleli Suzinak Makamı
24) Şedaraban Makamı
25) Evcara Makamı
26) Hicazkar Makamı
27) Suz-i dil Makamı
28) Ruhnevaz Makamı
29) Ferahnüma Makamı
30) Aşkefza Makamı
31) Heftgah Makamı
ACEMAŞİRAN MAKAMI
Acemasiran Makami, Çargah Makami dizisinin Acemasiran perdesi üzerine göçürülmesiyle elde edilir.
a. Durak: Acemasiran perdesidir
b. Seyir: Inici
c. Güçlü: Acem perdesidir. (Ikinci derecede Çargah)
d. Yeden: Hüseyni Asiran perdesidir
e. Donanim: Si küçük mücennep bemol
Dizinin genislemesi, Acem perdesi üzerinde Çargah beslisi seklinde yapilir.
Dizinin Seyri: Inici bir seyre sahip olan Acemasiran Makaminin seyrine Acem perdesi civarindan baslanir. Dizinin üst tarafinda bulunan Çargah dörtlüsü ve genisleme seslerinde dolasilarak Acem perdesinde asma kalis gösterilir. Daha sonra Acem perdesinden asagi inilerek Çargah perdesinde geçici kalis yapilir. Ayrica Dügah perdesine inilerek Kürdi çesnili yarim karar da yapilabilir. Dizinin üst tarafinda Çargah beslisi halinde genisleyen Acemasiran dizisi, yakin makam dizilerini çok kullanmamasina karsilik agirbasli bir makamdir.
Acemasiran dizisi seslerinde fazlaca dolasilan bu makamda, kalis sesleri olan Acem, Çargah ve Dügah perdelerinde sikça duruslar yapilir. Karara dogru Çargah beslisinin sesleri kullanilarak gidilir ve yedeni olan Hüseyni Asiran perdesi de gösterilerek Acemasiran perdesinde karar verilir.
Bu Makamdaki Bazı Şarkılar:
* Bir teselli beklerim gönlümdeki bin yareye (Şerif İçli)
* Gel ey denizin nazlı kızı nuş-i şerab et (Aleko Bacanos)
* Gönlüm düşüyor çırpınarak (İsmail Baha Sürelsan)
* Gönül sana tapalı, kapın bana kapalı (Sadettin Kaynak)
* Nideyim bilmem elinden senin (Sadettin Kaynak) |
|
| |
|
MAHUR MAKAMI
Mahur Makamı, Çargah Makamı dizisinin Rast perdesi üzerine göçürülmesiyle elde edilir.
a. Durak: Rast perdesidir
b. Seyir: Inicidir
c. Güçlü: Gerdaniye perdesidir
d. Yeden: Gevest perdesidir
e. Donanim: Fa küçük mücennep diyez
Bakiye - Tam - Tam - Tam - Bakiye - Tam - Tam
Rast perdesinde Çargah beslisi ve Neva perdesinde Çargah dörtlüsü halinde meydana gelen Mahur Makami dizisi, tiz durak (Gerdaniye) üzerinde Çargah beslisi halinde genisler.
Dizinin Seyri: Mahur Makaminin seyrine Gerdaniye perdesi veya civarindan baslanir. Inici bir seyre sahip olmasindan dolayi tiz durak civarindaki seslerde veya genisleme seslerinde dolasilir. Güçlü olan Gerdaniye perdesinde kalis yapilir.
Çargah dörtlüsü ile Neva perdesine inilerek asma kalis gösterilir. Dizinin yukaridan asagiya inis cazibesine uyarak Buselik perdesi Segah yapilir. Bu degisiklik makama yumusak bir hava verir.
Hüseyni perdesinde Buselik, Çargah perdesinde Çargah ve Dügah perdesinde Hüseyni’li kalislar da yapilabilir.
Dizinin seslerinde gezinilerek, Çargah beslisinin sesleri ile Rast perdesinde karar verilir.
Bu Makamdaki Bazı Şarkılar:
* Aşıka Bağdat sorulmaz (Münir Nurettin Selçuk)
* Bahar pembe beyaz olur (Neveser Kökdeş)
* Ben güzele güzel demem (Sadettin Kaynak)
* Beyoğlu'nda gezersin (Neyzen Rıza Efendi)
* Bu sevda ne tatlı, ne tatlı yalan (Şükrü Şenozan)
* Bu son şarkımda sen varsın (Muzaffer İlkar)
* Çek küreği güzelim, uzanalım Göksu'ya (Arif Sami Toker)
* Hicranı açmıştır sinede yare (Sadi Hoşses)
* Hoş geldin gönül bahçeme bahar gözlüm (Selahattin İçli)
* Petek petek bal gibisin (Erol Sayan)
* Şarkımı senin için yazdığımı bilseydin (İrfan Özbakır)
* Şimdi bahara erdim (Alaeddin Yavaşça)
SULTANIYEGAH MAKAMI
Sultaniyegah Makami, Buselik Makami dizisinin Yegah perdesi üzerine göçürülmesiyle elde edilir.
a. Durak: Yegah perdesidir
b. Seyir: Inicidir
c. Güçlü: Neva perdesidir. (Ikinci derecede Dügah)
d. Yeden: Kaba Nim Hicaz perdesidir
e. Donanim: Si küçük mücennep bemol, Do bakiye diyez
Tam - Bakiye - Tam - Tam - Bakiye - Artık İkili - Küçük Mücennep
Sultaniyegah Makami, Neva perdesi üzerinde Buselik dizisi halinde genisler.
Dizinin Seyri: Inici bir seyre sahip olan Sultaniyegah Makaminin seyrine genellikle tiz durak civarindan baslanir. Neva perdesi üzerindeki Buselik beslisinin sesleri kullanilarak Neva perdesinde asma kalis yapilir. Neva perdesinden asagi dogru Hicaz’li olarak inilerek gezinilir. Genisleme sesleri de kullanilarak Neva perdesinde israrli kalislar yapilir.
Neva perdesinden asagi dogru Hümayun’lu veya Kürdi’li inisler yapilarak Dügah perdesinde kalis yapilir.
Karara dogru Buselik beslisinin sesleri kullanilarak inilir. Yedeni olan Kaba Nim Hicaz perdesi de belirtilerek Yegah perdesinde karar verilir.
Bu Makamdaki Bazı Şarkılar:
* Al sazını sen sevdiceğim (Bimen Şen)
* Biz Çamlıca'nın üç gülüyüz (Yesari Asım Arsoy)
* Biz Heybeli'de her gece mehtaba çıkardık (Yesari Asım Arsoy)
* Bu hülyalar diyarında (Münir Nurettin Selçuk)
* Sen şarkı söylediğin zaman (Münir Nurettin Selçuk)
* Sevildin sanma, coşup aldanma (Arif Sami Toker) |
|
| |
|
NİHAVEND MAKAMI
Nihavend Makamı, Buselik Makamı dizisinin Rast perdesi üzerine göçürülmesiyle elde edilir.
a. Durak: Rast perdesidir
b. Seyir: Inici - çıkıcıdır
c. Güçlü: Neva perdesidir
d. Yeden: Irak perdesidir
e. Donanim: Si küçük mücennep bemol, Mi küçük mücennep bemol
Tam - Bakiye - Tam - Tam - Bakiye - Tam - Tam
Nihavent Makamı dizisi hem alt hem de üst taraftan genişleme yapar. Alt taraftan Hicaz dörtlüsü, üst tarftan Buselik beşlisi olarak genişler.
Nihavent Makamı, Türk Musıkisi makamları içerisinde en fazla kullanılan makamlardan biridir. Nihavent Makamı dizisinin seslerinin müsait olması nedeniyle Batı Müziği enstrümanları ile de rahatlıkla icra edilebilir.
Dizinin Seyri: İnici - çıkıcı seyre sahip olan Nihavent Makamının seyrine genellikle orta seslerden başlanır. Neva perdesi üzerindeki Kürdi veya Hicaz dörtlüsünün sesleri kullanılarak güçlü sesi olan Neva perdesinde asma kalışlar yapılır. Buselik beşlisinin sesleri kullanılarak tiz seslerde dolaşılır. İnişte çeşitli geçkiler kullanılarak tekrar Neva perdesinde asma kalış yapılır. Dizinin orta seslerinde dolaşılır. Karar perdesine inilirken Buselik sesleri kullanılır. Karardan önce, dizi alt taraftan Hicaz sesleriyle genişleme yapar. Buselik beşlisinin sesleri ile Yedeni olan Irak perdeside gösterilerek Karar sesi olan Rast perdesinde karar verilir.
Bu Makamdaki Bazı Şarkılar:
* Ağlamakla, inlemekle ömrüm gelip geçiyor (Sadi Hoşses)
* Ahımı hicranımı sakladım gizli tuttum (Selahattin İnal)
* Aşka gönül vermem, aşka inanmam (Baki Çallıoğlu)
* Aşkımın ilk baharı, ilk heyecanım benim (Arif Sami Toker)
* Aşkın susuz bağında pınar gibi çağlarım (Sadettin Kaynak)
* Aşk nedir, nasıldır, bilen var mı (Avni Anıl)
* Ayrıldı gönül şimdi yine bir tek eşinden (Zeki Duygulu)
* Ayrılmak ne kadar zor, unutulmak çok acı (Ekrem Güyer)
* Bahar bitti güz bitti, artık bülbül ötmüyor (Sadettin Kaynak)
* Bahar geldi gül açıldı, ruhuma neşe saçıldı (Teoman Alpay)
* Bakmıyor çeşm-i siyeh feryade (Hacı Arif Bey)
* Bekledim de gelmedin, sevdiğimi bilmedin (Yesari Asım Arsoy)
* Benim gönlüm sarhoştur yıldızların altında (Kaptanızade Ali Rıza Bey)
* Biraz kül biraz duman, o benim işte (Avni Anıl)
* Bir demet yasemen, aşkımın tek hatırası (Zeki Müren)
* Bir ihtimal daha var, o da ölmek mi dersin (Osman Nihat Akın)
* Bu gün yine gönlümün bahçesinde gezindim (Emin Ongan)
* Doymadım sana, ağlarım ah ederek yana yana (Nevzat Akay)
* Ellerim böyle boş, boş mu kalacaktı (Şekip Ayhan Özışık)
* Gizli aşk bu, söyleyemem, derdimi hiç kimseye (Zeynettin Maraş)
* Gök yüzünde yalnız gezen yıldızlar (Teoman Alpay)
* Güzel bir göz, beni attı, bu derin sevdaya (Osman Nihat Akın)
* İçimde nice uzun yılların özlemi var (Avni Anıl)
* İnleyen nağmeler ruhumu sardı (Zeynettin Maraş)
* Kalbe dolan o ilk bakış, unutulmaz unutulmaz (Erol Sayan)
* Körfezdeki dalgın suya bir bak, göreceksin (Osman Nihat Akın)
* Leylakları sünbülleri, soldurdun gonca gülleri (Zekai Tunca)
* Mihrabım diyerek sana yüz vurdum (Avni Anıl)
* Mümkün mü unutmak güzelim, neydi o akşam (Rakım Elkutlu)
* Ne dert kalır ne hüzün, bir sudur akar zaman (Sadettin Kaynak)
* Sevil neşelen, sevme yanarsın (Sadettin Öktenay)
* Şarkılar seni söyler, dillerde nağme adın (Muzaffer İlkar)
* Unutturamaz seni hiç bir şey, unutulsam da ben (Ekrem Güyer)
* Yine bu yıl Ada sensiz içime hiç sinmedi (Osman Nihat Akın)
* Yok başka yerin (Kalamış) (Münir Nurettin Selçuk)
KÜRDİLİHİCAZKAR MAKAMI
Kürdilihicazkar Makamı, Kürdi Makamı dizisinin Rast perdesi üzerine göçürülmesiyle elde edilir.
a. Durak: Rast perdesidir
b. Seyir: Inicidir
c. Güçlü: Gerdaniye perdesidir (İkinci derecede Çargah)
d. Yeden: Acemaşiran perdesidir
e. Donanım: Si küçük mücennep bemol, Mi küçük mücennep bemol, La küçük mücennep bemol
Bakiye - Tam - Tam - Tam - Bakiye - Tam - Tam
Not: Kürdilihicazkar Makamını ilk kez bulan ve kullanan bestekarımız Hacı Arif Bey'dir. Bu konuyu daha sonra açmayı düşündüğüm "Bestekarlarımız" başlığında paylaşacağım.
Dizinin Seyri: İnici bir seyre sahip olan Kürdilihicazkar Makamının seyrine genellikle tiz durak sesi olan Gerdaniye perdesinden başlanır. Çok parlak ve renkli nağmelerin yapıldığı Kürdilihicazkar Makamının seyri yapılırken Gerdaniye perdesindeki Kürdi ve Hicaz'lı kalışlar bu makamın karekteristik özelliğidir. Dizinin diğer sesleri kullanılarak Neva perdesinde Bayati'li kalışlar yapılır. Ana dizinin sesleri kullanılarak Kürdi dörtlüsünün sesleri ile Rast perdesinde karar verilir.
Bu Makamdaki Bazı Şarkılar:
* Aşkım Yeniköy sahili deryasını sardı (Yesari Asım Arsoy)
* Avuçlarımda hala sıcaklığın var inan (Yusuf Nalkesen)
* Bahar çiçek çiçek gelince güzel (Zekai Tunca)
* Başka söz söylemem aşktan yana ben ( (Alaeddin Yavaşça)
* Beni kör kuyularda merdivensiz bıraktın (Münir Nurettin Selçuk)
* Bir kendi gibi zalimi sevmiş yanıyormuş (Lemi Atlı)
* Bir sabah bakacaksın ki birtanem ben yokum (Selahattin İçli)
* Bitmez tükenmez bu dert, ömür diyorlar buna (Selahattin İçli)
* Bu akşam bütün meyhanelerini dolaştım İstanbul'un (Avni Anıl)
* Bu ateşi sen yaktın içime, gel de sen söndür (Necdet Tokatlıoğlu)
* Çamlar arasından süzülürken mehtap (Muzaffer İlkar)
* Çiçek nedir görmeden bozkırlara dalmışsan (Selahattin İçli)
* Dertleri zevk edindim, bende neşe ne arar (Selahattin İnal)
* Geçmesin günümüz sevgilim yasla (Alaeddin Yavaşça)
* Gel sen bize akşam, yine mehtap görünsün (Muzaffer İlkar)
* Her tel saçı bir ter dudağın değdiği yerdir (Kaptanızade Ali Rıza Bey)
* Hüzün zaman zaman deli dalgalarla gelir (Selahattin İçli)
* Muntazır teşrifine hazır kayık (Hacı Arif Bey)
* Ne demiştin niçin caydın sözünden (Selahattin Pınar)
* Ne o bensiz edebilir, ne temelli gidebilir ( Yusuf Nalkesen)
* Nereden sevdim o zalim kadını (Selahattin Pınar)
* Ne senin aşkına muhtaç, ne esirin olacağım ( Muzaffer İlkar)
* Ömrümce o saf aşkını kalbimde yaşatsam (Yesari Asım Arsoy)
* Öyle dudak büküp hor gözle bakma (Avni Anıl)
* Saymadım kaç yıl oldu sen ellerin olalı ( Yusuf Nalkesen)
* Seni ben ellerin olsun diye mi sevdim (Baki Duyarlar)
* Sevmek acı bir arzu derler, sevilmiyor sevenler (Avni Anıl)
* Söyle naz mı bu kaş çatış (Yusuf Nalkesen)
* Şarap mahzende yıllanır, aşkın kalbimde yıllanıyor (Sadi Hoşses)
* Yıldızlara baktırdım fallarda çıkmıyorsun (Zekai Tunca)
* Yıldızlı semalardaki haşmet ne güzel şey (Sadi Hoşses)
* Zil, şal ve gül (Endülüs'te raks) (Münir Nurettin Selçuk) ZİRGÜLELİ SUZİNAK MAKAMI
Zirgüleli Suzinak Makamı, Zirgüleli Hicaz Makamı dizisinin Rast perdesi üzerine göçürülmesiyle elde edilir.
a. Durak: Rast perdesidir
b. Seyir: Inici - çıkıcıdır
c. Güçlü: Neva perdesidir
d. Yeden: Irak perdesidir
e. Donanım: Si koma bemol, Mi bakiye bemol, La bakiye bemol, Fa bakiye diyez
Dizinin Seyri: Zirgüleli Suzinak Makmının seyrine Neva perdesi civarından başlanır. Dizinin orta seslerinde dolaşılarak Neva perdesinde asma kalış yapılır. Neva perdesi üzerindeki Hicaz dörtlüsünün sesleri, bazen Rast dörtlüsü halinde de kullanılarak, tiz durak üzerindeki genişleme seslerine geçilir. Tekrar ana dizini seslerine inilir. Çargah perdesinde Nikriz'li, Segah perdesinde de Hüzzam'lı asma kalışlar yapılabilir. Ana dizinin seslerine geçilerek Hicaz beşlisinin sesleriyle Rast perdesinde karar verilir.
Bu Makamdaki Bazı Şarkılar:
* Ayrı düştüm sevgilimden, dünya bana dar oldu (Yesari Asım Arsoy)
* Benim yarem gibi yare bulunmaz (Latif Ağa)
* Dokunma kalbime zira çok incedir kırılır (Gavsi Baykara)
* Ellere uzaktan bak, bana yakın gel (Osman Nihat Akın)
* Gülüp geçtin ben ağlarken, şimdi sitemin niye (Muzaffer İlkar)
* Ne müşkülmüş seni sevmek, sana yar olmak (Osman Nihat Akın)
* Şimdi uzaklardasın, gönül hicranla doldu (Zeki Müren)
ŞEDARABAN (ŞEDD-İ ARABAN) MAKAMI
Şedaraban Makamı, Zirgüleli Hicaz Makamı dizisinin Yegah perdesi üzerine göçürülmesiyle elde edilir.
a. Durak: Yegah perdesidir
b. Seyir: Inicidir
c. Güçlü: Neva perdesidir (İkinci derece Rast)
d. Yeden: Kaba Nim Hicaz perdesidir
e. Donanım: Si bakiye bemol, Mi bakiye bemol, Fa bakiye diyez, Do bakiye diyez
Dizinin Seyri: İnici bir makam olan Şedaraban Makamının seyrine genellikle Neva perdesi civarından başlanır. Bu perde de asma kalış yapılarak dizinin seslerinde dolaşılır. Sonra dizinin genişleme seslerine geçilir. Neva perdesinde Hicaz'lı olarak dolaşılır. Tekrar dizinin seslerine inilir. Buradan ana dizinin seslerine geçilerek Yegah üzerindeki Hicaz beşlisinin sesleri kullanılarak karar perdesine inilir. Yedeni olan Kaba Nim Hicaz sesi gösterilerek karar verilir.
Bu Makamdaki Bazı Şarkılar:
* Bade-i vuslat içilsin, kase-i fağfurdan (Faize Ergin)
* Gecemiz kapkara, saki sun elin nur olsun (Sadettin Kaynak)
* Gönlümü mest eyledin (Cevdet Çağla)
|
|
 |
|
|
|
Gitme sana muhtacim
gözümde nursun
basimda tacim
muhtacim
beni öldür öyle git
yasamam icin
senin sevgine muhtacim
muhtacim gözlerine
muhtacim sözlerine
ruhumu isitacak
simsicak nefesine
gitme
simdi bombos ellerim
seni cagirir
yasli gözlerim
muhtacim
beni öldür öyle git
yasamam icin
senin sevgine muhtacim
sensiz bir dünyadayim
gercekten uzak bir rüyadayim
muhtacim
beni sensiz dünyadan
sonsuz rüyadan
uyandirda git
muhtacim
muhtacim gözlerine
muhtacim sözlerine
ruhumu isitacak
simsicak nefesine
gitme
gitme sana muhtacim
gözümde nursun
basimda tacim
muhtacim
beni öldür öyle git
yasamam icin
senin sevgine muhtacim
SELAMİ ŞAHİN |
|
|
 |
|
| |
|
|
